Na tle średniowiecznego ideału ascety św. Aleksy stanowi pod pewnymi względami wyjątek. Jego asceza i śmierć są ciche i ukryte przed oczami najbliższych. Aleksy dobrowolnie wyrzeka się swojego pochodzenia, młodej żony i majątku. Opuszcza dom rodzinny i, mimo że w każdej chwili może powrócić, z pokorą znosi biedę, upokorzenia i tułaczkę. A wszystko to czyni dla Boga. Aleksy umiera świadomie i samotnie,śmierć jest dla niego wybawieniem, etapem przejścia do życia wiecznego.Postać ascety z jego pokornym znoszeniem upokorzeń i cierpień przywodzi na myśl osobę Chrystusa. List, który pisze Aleksy przed śmiercią, nie jest rozrachunkiem z doczesnymi sprawami, ale niejako rachunkiem sumienia i autobiografią. Umieranie bohatera opisane jest w sposób prosty i spokojny; odchodząc z tego świata, Aleksy zwraca duszę swemu Stwórcy.

(zdj.Ikona świętego pochodząca z Moskwy, II poł. XVII w.)